Uterin kaviteninin değerlendirilmesinde değişik metotlar uygulanabilmektedir. Bu metotları şöyle sıralayabiliriz:
- Histerosalpingiografi
- Ultrason
- Saline ultrason sonografi
- Magnetik rezonans imaging (MRI)
- Histeroskopi
Bu metotlar içersinde en etkin olanı histeroskopidir. Buna rağmen anestezi gerektirmesi, bir operasyon odasında uygulanabilmesi ve invazif bir girişim olması nedeniyle uterin kavitenin değerlendirilmesinde histerosalpingiografi primer tetkik olarak kabul görmüştür.
Bir taraftan ofis histeroskopi aletlerinin giderek gelişmesi, daha ince ve daha feksibil aletlerin kullanılabilmesi genel anesteziye gereksinim duyulmadan da uygulanabilir hale gelmesi, diğer taraftan IVF dikasyonlarının artması peş peşe oluşan IVF başarısızlıkları, açıklanamayan infertilite olgularının bir kısmında uterin kavitede patolojilerin tespit edilmesiyle günümüzde histeroskopi giderek artan yoğunlukta uygulanır hale gelmiştir. Histeroskopi sadece uterin kavitedeki patolojilerin net olarak saptanmasını sağlamıyor aynı zamanda o patolojilerin tedavisini sağlıyor.
Tekrarlayan IVF başarısızlıkları nedenini araştırmak için diagnostik amaçla kullanılmaya başlandı. Bu vakalarda uterin kavite de ciddi patolojilerin olduğu görüldü. Tekrarlayan IVF başarısızlıklarında patoloji görülme oranı değişik araştırmacılara göre %18-%38 arasında değişmektedir. Patolojilerin çok büyük yoğunluğunu endometrial polipler, oluşturmaktadır.
Endometrial polipler endomeriumdan kaynaklanan dolayısıyla endometrium guddeve stromasını oluşturan oluşumlardır. Endometrium dokusuyla aynı renktedirler. Değişik büyüklükte, saplı ve sapsız, birden fazla olabilirler. Asemptomatik olabildikleri gibi anormal kanamalara da neden olabilirler. Endometrium reseptivitesini bozarak infertilite neden olabilmektedirler. Aynı mekanizmayla IVF başarısızlıklarına da yol açmaktalar.
Günümüzde iki kez IVF başarısızlığı olan olgular da, bu başarısızlığa uterin kavitedeki bir patolojlinin neden olup olmadığını anlamak için histeroskopi yapılması rutinleşmiştir.
Bunun ötesinde bazı yazarlar IVF öncesi tüm vakalarda histeroskopi yapılmasının yararlı olacağını belirtmektedir. Burada maliyet, hastanın genel durumu, yaşı, uterin kavite hakkındaki diğer tetkikler dikkate alınarak bir karar vermek daha uygun olur kanısındayım.
